Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej przestrzega przed „cichym zabójcą” – CZADEM
Strażacy przypominają, że każdego roku z powodu zatrucia tlenkiem węgla, potocznie zwanego czadem, umiera ponad sto osób, a blisko dwa tysiące ulega podtruciu.
Ryzyko śmiertelnego zatrucia czadem, który jest niewidoczny, nie ma smaku ani zapachu wzrasta w okresie jesienno-zimowym, zwłaszcza w domach, w których urządzenia grzewcze oraz przewody kominowe i wentylacyjne są wadliwe lub źle użytkowane.
W latach 2005-2011 przyjmowano do szpitali rocznie od 2557 do 5026 pacjentów zatrutych tlenkiem węgla. Dlatego Strażacy rekomendują zabezpieczenie mieszkań czujkami wykrywającymi tlenek węgla w powietrzu.
Tlenek węgla, potocznie zwany czadem, jest gazem silnie trującym, bezbarwnym i bezwonnym, nieco lżejszym od powietrza, co powoduje, że łatwo się z nim miesza i w nim rozprzestrzenia. Powstaje w wyniku niepełnego spalania wielu paliw m.in. drewna, oleju, gazu, benzyny, nafty, propanu, węgla, ropy, spowodowanego brakiem odpowiedniej ilości tlenu, niezbędnej do zupełnego spalania. Jest to szczególnie groźne w mieszkaniach, w których okna są szczelnie zamknięte lub uszczelnione na zimę.
W układzie oddechowym tlenek węgla wiąże się z hemoglobiną 210 razy szybciej niż tlen, blokując dopływ tlenu do organizmu. Stwarza to poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Uniemożliwia prawidłowe rozprowadzanie tlenu we krwi i powoduje uszkodzenia mózgu oraz innych narządów wewnętrznych. Następstwem ostrego zatrucia może być nieodwracalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, niewydolność wieńcowa i zawał lub nawet śmierć.
Objawy zatrucia tlenkiem węgla:
- bóle głowy,
- zawroty głowy,
- ogólne zmęczenie,
- duszność,
- trudności z oddychaniem, oddech przyśpieszony, nieregularny,
- senność,
- nudności.
Osłabienie i znużenie, które czuje zaczadzony oraz zaburzenia orientacji i zdolności oceny zagrożenia powodują, że jest on całkowicie bierny (nie ucieka z miejsca nagromadzenia trucizny), traci przytomność i – jeśli nikt nie przyjdzie mu z pomocą – umiera.
Jak pomóc przy zatruciu tlenkiem węgla?
- należy natychmiast zapewnić dopływ świeżego, czystego powietrza,
- jak najszybciej wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, na świeże powietrze,
- rozluźnić poszkodowanemu ubranie, ale nie rozbierać go, gdyż nie można doprowadzić do jego przemarznięcia,
- wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe – tel. 999, straż pożarna – tel. 998 lub 112).
Jeśli po wyniesieniu na świeże powietrze zaczadzony nie oddycha, należy niezwłocznie przystąpić do wykonania sztucznego oddychania i masażu serca.
Ważne linki:
Poradnik na stronie Rządowego Centrum Bezpieczeństwa
Wpływ stężenia tlenku węgla (czadu) w powietrzu na organizm człowieka wg. CIOP-BIT.jpg
Objawy zatrucia tlenkiem węgla w zależności od jego stężenia w powietrzu.pdf
Tlenek węgla - czad - o czym należy wiedzieć.pdf
Opracowanie: mł. bryg. Katarzyna Boguszewska, Wydział Informacji i Promocji KG PSP;
